Acta Palaeontologica Polonica

O bliskich pokrewieństwach owiraptorozaurów z ptakami

Teresa Maryańska, Halszka Osmólska, and Mieczysław Wolsan

Acta Palaeontologica Polonica 47 (1), 2002: 97-116

Oviraptorosauria pozostawały dotychczas jednym z nielicznych kladów dinozaurów drapieżnych (Theropoda), których pozycja filogenetyczna nie była jasna. Wszystkie dotychczasowe analizy filogenetyczne uznawały ten klad za odlegle spokrewniony z ptakami (Avialae), wskazując na Dromaeosauridae jako na takson siostrzany do ptaków. Wynikało to ze słabego poznania anatomii owiraptorozaurów, co uniemożliwiało ustalenie wielu cech istotnych dla przeprowadzenia wiarygodnej analizy. W artykule tym prezentujemy wyniki analizy filogenetycznej, którą oparto na nowych danych dotyczących anatomii owiraptorozaurów. W analizie użyto rozkładu stanów 195 cech w 4 grupach zewnętrznych i 13 wewnętrznych.Grupy wewętrzne stanowią taksony terminalne należące do kladu Maniraptoriformes. Analiza wykazała, że Oviraptorosauria należą do kladu Avialae i stanowią takson siostrzany do Confuciusornis, jednego z bazalnych ptaków. Pozostałe taksony Maniraptoriformes: Archaeopteryx, Therizinosauria, Dromaeosauridae i Ornithomimosauria, są sukcesywnie bardziej odległymi grupami zewnętrznymi w stosunku do kladu (Confuciusornis + Oviraptorosauria). Avimimus i Caudipteryx są bazalnymi owiraptorozaurami, sukcesywnie bliżej spokrewnionymi z Oviraptoroidea, które obejmują 2 siostrzane taksony: Oviraptoridae i Caenagnathidae. Pozycja owiraptorozaurów w obrębie uzyskanego kladogramu pozwoliła na wysunięcie hipotezy, że były one wtórnie nielotne. Przedstawiono emendowane definicje filogenetyczne dla następujących taksonów: Oviraptoridae, Caenagnathidae, Oviraptoroidea, Avialae, Eumaniraptora, Maniraptora i Maniraptoriformes

Key words: Dinosauria, Theropoda,Avialae, Oviraptorosauria, birds, phylogenetic analysis, phylogenetic nomenclature.

Teresa Maryańska [mzpaleo@warman.com.pl], Muzeum Ziemi PAN, al. Na Skarpie 20/26, PL−00−488Warszawa, Poland; Halszka Osmólska [osm@twarda.pan.pl] and Mieczysław Wolsan [wolsan@twarda.pan.pl], Instytut Paleobiologii PAN, ul. Twarda 51/55, PL−00−818 Warszawa, Poland.