Młodociane stadia rozwojowe dewońskich ślimaków platyceratidowych oraz ich symbiotyczne związki z liliowcami
Jednym z klasycznych przykładów związków pseudopasożytniczych między kopalnymi organizmami są powiązania między szkarłupniami łodygowymi (m.in. liliowcami, pączkowcami (blastoidami) lub pęcherzowcami (cystoidami)) a ślimakami z grupy platyceratidów. Związki te łatwo rozpoznać w stanie kopalnym, gdyż jako skamieniałości zachowują się połączone pary organizmów np. liliowiec z przytwierdzonym do pokrywy jego kielicha ślimakiem. Do tej pory opisywano pojedyncze muszle dorosłych ślimaków przytwierdzone do pokryw kielichów szkarłupni w okolicy ich otworu odbytowego. Na tej podstawie przypuszczano, że ślimaki przez całe swe życie żywiły się odchodami liliowców, czyli były koprofagami.
W tej pracy opisano z osadów środkowego dewonu Ohio w Stanach Zjednoczonych (formacja Silica) dwa okazy liliowców z rodzaju Arthroacantha z zachowanymi licznymi muszlami młodocianych platyceratidów. Na pokrywie kielicha jednego okazu liliowca znajduje się 6 podobnej wielkości, młodocianych ślimaków, których muszle rozmieszczone są w pobliżu, ale nie bezpośrednio na tzw. piramidce analnej. Na drugim okazie znajduje się aż siedem młodocianych ślimaków, w tym jeden nieco większy przytwierdzony, tak jak formy dorosłe, do piramidki analnej liliowca; trzy mniejsze okazy przyczepione są do muszli większego ślimaka, zaś 3 pozostałe znajdują się w jego pobliżu przytwierdzone do pokrywy kielicha liliowca.
Znaleziska te pokazują, że platycerasowe ślimaki (1) osiadały na liliowcach jako formy młodociane i (2) w tym czasie nie były obligatoryjnymi koprofagami, ale (3) bardzo wcześnie czerpały korzyści z umiejscowienia przy otworze odbytowym szkarłupni.
Key words: Crinoids, Platyceratids, biotic interactions, Middle Devonian, Silica Formation, Ohio, USA.
Tomasz K. Baumiller [tomaszb@umich.edu], Museum of Paleontology, University of Michigan, Ann Arbor, MI 48109−1079, USA.