Opis niewielkiej zwiniętej protokonchy ordowickiej formy Pinnocaris lapworthi Etheridge, 1878 wskazuje, że ten mięczak z gromady Rostroconchia z rzędu Ribeirioida nie może być przodkiem łódkonogów, co rozstrzyga niedawne spory dotyczące roli Pinnocaris w ewolucji łódkonogów. Protokoncha łódkonogów jest zwinięta w przeciwnym kierunku niż u Pinnocaris. Protokonchy łódkonogów przypominają pod tym wzgledem kambryjsko--wczesnoordowickie mięczaki z rzędu Helcionelloida, chociaż muszla łódkonogów jest silnie przekształcona z powodu skrajnej przedniej składowej wzrostu. Wskazano konwergencję łódkonogów i dwóch szczepów helcjonelloidów (Eotebenna i Yochelcionella) z wczesnego--środkowego kambru. Rozległa luka stratygraficzna między helcjonelloidami a pierwszymi niewątpliwymi łódkonogami (dewońskimi lub karbońskimi) wspiera koncepcję, że łódkonogi wywodzą się spośród Rostroconcha z rzędu Conocardioida zamiast bezpośrednio z helcjonelloidów. Jednakże protokoncha przedstawicieli Conocardioida bardzo przypomina muszlę Helcionelloida, sugerując, że Conocardioida prawdopodobnie pochodzą od Helcionelloida.

Key words: Mollusca, Rostroconchia, Scaphopoda, Helcionelloida, Pinnocaris, Ordovician.

John S. Peel [John.Peel@pal.uu.se], Department of Earth Sciences (Palaeobiology) and Museum of Evolution, Uppsala University, Norbyvägen 22, SE−751 36, Uppsala, Sweden.