Acta Palaeontologica Polonica

Ontogeneza nowego fameńskiego marokańskiego trylobita z podrodziny Cyrtosymbolinae

Rudy Lerosey-Aubril and Raimund Feist

Acta Palaeontologica Polonica 50 (3), 2005: 449-464

Zbadano liczne szczątki trylobitów wydobyte z różnych odsłonięć środkowego famenu we wschodniej części prowincji Tafilalet, na południowym wschodzie Maroka. Wszystkie należały do jednego taksonu, określanego dotąd jako Cyrtosymbole (Waribole) prima. Takson ten ustanowiono gatunkiem typowym nowego rodzaju Osmolskabole. Podano nową definicję taksonomiczną, uwzględniającą opis nowoodkrytych wylinek, zachowanych zarówno w wapieniach, jak i w postaci skrzemionkowanej. Zwłasczcza skrzemionkowane skleryty różnej wielkości pozwalają po raz pierwszy zaprezentować kompletny szereg wzrostowy trylobita z podrodziny Cyrtosymbolinae rodziny Prroetidae. Silne podobieństwo morfologiczne stadiów protaspidowych do innych znanych larw przedstawicieli Proetoidea wskazuje na bardzo podobny przebieg wczesnych etapów rozwoju osobniczego w obrębie tej nadrodziny. Stadium anaprotaspis fameńskiego proetoida ma także zbliżoną wielkość do larw innych dewońskich proetoidów. Ich przedział wielkości jest jednak mniejszy niż u larw karbońskich. Sugeruje to, że przetrwanie trylobitów z nadrodziny Proetoidea frańsko-fameńskiego kryzysu Kellwasser nie wynikało ze zmiany strategii rozwojowej, choć mechanizm ten mógł grać rolę podczas wymierania kończącego dewon. Co więcej, O. prima miał plektrum od stadiów metaprotaspis do środkowych stadiów meraspis. Oznacza to, że brzuszne położenie otworu gębowego u stadiów pływających nie pojawiało się zawsze na wczesnych etapach ontogenezy u Proetida; nie można więc tej cechy uważać za diagnostyczną dla rzędu.

Key words: Trilobita, Proetoidea, Cyrtosymbolinae, ontogeny, protaspis, Famennian, Morocco.

Rudy Lerosey−Aubril [lerosey@isem.univ−montp2.fr] and Raimund Feist [rfeist@isem.univ−montp2.fr], Laboratoire de Paléontologie, Paléobiologie et Phylogénie, Institut des Sciences de l’Evolution, Université Montpellier II, 34095 Montpellier Cedex 05, France.